دیپلماسی علم و فناوری آمریکا در آسیای مرکزی

نویسندگان

  • مرتضی اسماعیلی استادیار علوم سیاسی، دانشگاه شیراز
چکیده مقاله:

ماهیت ماجراجویانۀ سیاست خارجی آمریکا در زمان جورج بوش و حمله به افغانستان و عراق سبب شد که جایگاه بین‌المللی این کشور به‌ویژه در جهان اسلام آسیب ببیند. برای مقابله با این وضعیت، آمریکایی‌ها از ابزارهای مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی استفاده کرده‌اند تا جایگاه بین‌المللی آمریکا به‌ویژه در جهان اسلام را ترمیم کنند. یکی از ابزارهای آمریکا، استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی علم و فناوری بوده است. در این زمینه، به انتصاب فرستادگان علمی از سوی ایالات متحد به نقاط مختلف جهان، به‌شکل ویژه توجه شد. تمرکز اصلی برای فرستادن گروه‌های علمی، کشورهای با اکثریت مسلمان بود. هیئت‌های علمی در زمینۀ تشریک مساعی و ارتباط میان دوطرف نقش ترغیبی را فراهم آورند. تلاش برای حل مشکلات کشورهای منطقۀ خاورمیانه و آسیای مرکزی از راه همکاری‌های علمی از زمینه‌های اصلی استفاده از ظرفیت‌های علم و فناوری در این مدل از دیپلماسی آمریکا بود. این نوشتار به‌دنبال پاسخ به این پرسش است که مهم‌ترین اولویت‌ها و نهادهای شکل‌دهنده به دیپلماسی علم و فناوری آمریکا در آسیای مرکزی چیست؟ به‌نظر می‌رسد بیشتر همکاری‌های علمی و فناوری میان ایالات متحدۀ آمریکا و آسیای مرکزی متمرکز بر بحث سلاح‌های کشتار جمعی، آب و آموزش است. مهم‌ترین نهادهای درگیر در این مسئله نیز بیشتر دولتی به‌ویژه وزارت امورخارجه، وزارت بازرگانی و وزارت کشاورزی بوده‌اند و بخش خصوصی در این زمینه نقش محدودی دارد. روش نوشتار روش توصیفی-تحلیلی با استفاده از داده‌های دسته دوم خواهد بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

دیپلماسی علمی ایران در آسیای مرکزی

دیپلماسی علمی مفهومی است که در قرن بیست و یکم، به سبب پیشرفت های فنّاورانه در حوزه های مختلف دانش بشری مطرح شده و بیشتر مورد توجّه قرار گرفته است. به طور کلّی این مفهوم به همکاری های علمی دولت ها و ملّت ها، به منظور رسیدگی و حلّ و فصل چالش های مشترک مربوط است. امروزه دیپلماسی علمی به عنوان ابزاری مناسب جهت ایجاد ارتباط میان ملّت ها و دستیابی به منافع مشترک مورد توجّه قرار می گیرد. منطقه ی آسیای مرکزی ...

متن کامل

رقابت چین و آمریکا در آسیای مرکزی

از دیرباز همواره رقابت میان قدرت‌های بزرگ در قالب بازیگران مختلف و به صورت گسترده وجود داشته است. در این فرایند، قدرت‌های بزرگ به دنبال گسترش حوزه نفوذ و سیطره خود بر نقاط و حوزه‌های مختلف جهان بوده‌اند. این قدرت‌ها برای تحقق منافع خود از همه ابزارها و امکانات استفاده می‌کنند. از این رو، سیاست بین‌الملل بر اساس شاخص رقابت بین قدرت‌های بزرگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یکی از مناطق مور...

متن کامل

کارکرد دیپلماسی علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحدۀ آمریکا

امروزه، علم و فناوری از مهم­ترین مؤلفه­هایی است که همکاری­های علمی- بین­المللی را تحت­شعاع قرار داده است. به‌طور کلی علم و فناوری و به‌طور خاص دیپلماسی علم و فناوری از مؤلفه‌هایی هستند که توانایی و قابلیت تأمین منافع ملی در هر شرایطی را دارد و به‌عنوان مؤلفۀ مهم قدرت نرم کشورها در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی کشورها نقش­آفرینی می­کند. اهمیت علم در سیاست خارجی را می‌توان در سخن هنری ...

متن کامل

دیپلماسی آب و اختلاف‌های آبی در منطقۀ آسیای مرکزی

اتحاد شوروی در اواخر سدۀ بیستم فروپاشید و پانزده کشور جدید جایگزین آن شدند. از بین این کشورهای نواستقلال، پنج کشور، منطقۀ آسیای مرکزی را در همسایگی شمالی ایران تشکیل می‌دهند که از نظر فرهنگی و تاریخی از گذشته‌های دور با ایران و جهان اسلام ارتباط تنگاتنگی داشته‌اند. بعضی از این کشورها که در دورۀ اتحاد شوروی براساس مدیریت واحدی از سوی مسکو اداره می‌شدند، پس از استقلال به‌دلیل تضاد منافع دچار اختل...

متن کامل

دیپلماسی فرهنگی ترکیه در آسیای مرکزی: فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌رو

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و قبول استقلال چهارده جمهوری آن از یک سو مرزهای تاریخی شوروی سابق را با همسایگان جنوبی و شرقی ناپدید ساخت و از سوی دیگر، منطقه حایل و وسوسه‎انگیزی برای رقابت و نفوذ قدرت‎های منطقه‎ای و برون‎منطقه‎ای به وجود آورد. در میان مدعیان نفوذ در منطقه، ترکیه به جهت اشتراک زبانی و تا حدودی تاریخی با ساکنان این جمهوری‌های تازه‌ استقلال‌یافته از جایگاه ویژه‌ا...

متن کامل

راهبرد ضدتروریسم چین و آمریکا در آسیای مرکزی

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی مقایسه‏ای سیاست چین و آمریکا در قبال تروریسم در آسیای مرکزی است. در همین راستا، پرسش اصلی مقاله این است که چین و آمریکا چگونه سیاستی نسبت به گسترش تروریسم در آسیای مرکزی اتخاذ کرده‌اند؟ در پاسخ به سوال فوق فرضیه مقاله این گونه مطرح می‏شودکه چین و آمریکا به رغم رقابت کلان در آسیای مرکزی، سیاست تعامل و همکاری را برای مبارزه با تروریسم در پیش گرفته‌اند. البته در مقایس...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 2

صفحات  365- 380

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023